#10: (Verlate) Fijne feestdagen in en vanuit LAOS!

Lieve allemaal,

Ook al mag het officieel niet meer, toch willen wij jullie natuurlijk nog een heel gelukkig nieuwjaar wensen! Dat het maar een mooi jaar mag worden, gezond en wel en voor de liefhebbers een reislustig jaar :). Hopelijk zijn jullie ondertussen lekker uitgebuikt van de eetfestijnen en hebben jullie mooie en vooral gezellige dagen gehad! Wij hebben meegekregen dat het geen witte maar wel een natte kerst is geweest, maar jullie hadden enkele weken daarvoor al een soort van witte Sint gehad, toch? :-).

Zoals de meeste van jullie al wisten hebben wij de feestdagen in het mooie Laos doorgebracht! Toch wel een beetje een gekke tijd om niet thuis te zijn bij familie en vrienden. Helemaal omdat het hier lekker warm en zonnig is waardoor je weinig kerstgevoel hebt. :)

Voordat wij onze kerstdagen in Luang Prabang gingen doorbrengen zijn we eerst vanuit Cambodja met de bus naar Pakse gegaan. Ook dit was voor ons een stadje waar we alleen onze ondertussen vertrouwde tussenstop hebben gemaakt, om vervolgens de volgende dag door te trekken naar het Boloven Plateau. Dit mooie gebied ligt op een klein uurtje van Pakse vandaan en staat bekend om haar mooie natuur en watervallen. En, wat we niet wisten, is dat het in dit gebied een stuk koeler is dan in veel andere plekken in Laos. Het was voor ons dus een echte 'climate break' om bij 25 graden rond te lopen en voor het eerst sinds lange tijd 's avonds een lange broek aan te moeten doen. We hadden bij een van deze watervallen een mooi bungalowtje bovenop het plateau met uitzicht op een tweetal van deze watervallen die je ruim 200 meter naar beneden ziet en hoort denderen.
De volgende ochtend hebben we daarom dus maar onze wandelschoenen ondergebonden en zijn we samen met een Belgisch stel de omgeving gaan verkennen. Dit bleek uiteindelijk best een avontuurlijke trekking te worden, want deze kwam uit aan de overkant van ons bungalowtje, aan de rand van de waterval waar we steil het ravijn inkeken waar het water in bulderde. Gepaste afstand was wenselijk, maar natuurlijk moest er ook nog wel een foto van gemaakt worden, al is deze helaas mislukt. :-(

Toch ook nog even wat achtergrondinformatie over Laos om je een beeld te geven van de historie en wat geografie van dit land:

Laos wordt officieel Democratische Volksrepubliek Laos genoemd, wat letterlijk "Land van de Lao" betekent. Het land heeft een oppervlakte van 236.800 km² en daarmee is totale oppervlak bijna 6 keer zo groot als Nederland. Het landschap is hier grotendeels prachtig, met erg ruw bergachtig terrein met hier en daar wat vlakke gebieden, voornamelijk rondom de rivier de Mekong. (Oja, waar kennen we die ook weer van?!)
De infrastructuur van Laos is nog sterk in ontwikkeling. Een groot deel van het land ontbreekt het aan goede wegen en er zijn geen spoorwegen, behalve een kort stukje dat Vientiane met Thailand verbindt, maar wij nemen een andere route.

De Laotiaanse economie is voornamelijk afhankelijk van investeringen en handel met buurlanden Thailand, Vietnam en in het bijzonder China. Zelfvoorzienende landbouw is nog steeds goed voor de helft van het BNP en voorziet in werk voor 80% van de Laotianen. Slechts 4 procent van het landoppervlak is vruchtbaar genoeg voor de landbouw en slechts 0,34% wordt permanent bewerkt. Dat verklaart ook waarom volgens het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties in Laos 33% van de bevolking onder de armoedegrens leeft. Iets wat je duidelijk ziet aan de bouwstijl en de manier van leven. Ons is bijvoorbeeld duidelijk opgevallen dat men veelal in houten huisjes leeft en slecht met minimale middelen overleven. Men leeft hier van dag tot dag. Als men voor vandaag te eten en te drinken heeft, heeft men geen zorgen voor de dag van morgen.
Wel is duidelijk dat Laos dan misschien niet veel vruchtbare grond heeft, vruchtbare bevolking heeft het wel, want overal zie je zwangere vrouwen, baby's en jonge kindjes die op hun beurt de kleinere baby's weer ronddragen. Wij dachten dat de mensen de hele dag/nacht niet veel te doen hadden en dat er daarom zoveel jonge kindjes ter wereld gebracht werden, maar blijkbaar is ook in dit land het hebben van veel kinderen een teken van geluk. Want, het hebben van veel kinderen maakt je gelukkig! Hmmm..... Food for thought?! ;-)

Maar weer terug naar onze route: Vanuit het heerlijke koele Pakse zijn we na 2 nachten doorgevlogen naar Luang Prabang waar we de kerstdagen hebben doorgebracht. Luang Prabang is een mooi, klein stadje gelegen tussen de Nam Khan rivier en onze ondertussen welbekende Mekong Rivier. En warempel, ook dit stadje staat op de Unesco Werelderfgoedlijst. (Joh, die lijst kennen we ook ergens van?!) In het straatbeeld zie je vele pagodes met puntdaken tot aan de grond en monniken met de mooie welbekende oranje gewaden. Tegelijkertijd voelt Luang Prabang ook vrij westers aan door de vele restaurantjes, winkeltjes, hotels, etc. Omdat het net voor kerst was, hadden we besloten de eerste 3 nachten net buiten het centrum te gaan zitten in een heel mooi hotelletje .... met een zwembad. Voor ons even een momentje rust en lekker genieten :) De andere nachten zaten we lekker in het centrum van de stad om eerste en tweede kerstdag te vieren, kortom ideale combinatie. Luang Prabang zelf heeft veel pagodes om te bezoeken en na de vele pagodes van Cambodja werd Laos misschien wel een beetje veel van het goede. Maar, eerlijkheidshalve moeten we bekennen dat er duidelijke verschillen te herkennen zijn in de bouwstijl en zijn de pagodes in Laos ook weer prachtig om te zien. Straks kunnen we mooi Pagodekwartet spelen met alle foto's die we hebben: "Mag ik van jou, uit de categorie boeddhistische pagodes uit de periode 1940 tot 1970,....." We zien ons de kerstdagen van volgend jaar wel doorkomen.

Uiteraard waren het niet alleen pagodes die we bezocht hadden, er waren ook verschillende musea, al hebben we die maar één van binnen gezien, namelijk de oudste van het stel: het nationale museum. Ook een bezoek aan de bekende Tad Kuang Si watervallen en berenopvangcentrum hebben we niet overgeslagen en hebben we in een ochtend bezocht. Na deze ochtend moesten we de rest van de dag rustig aan doen, want we moesten op tijd naar bed! De volgende ochtend hadden we heel vroeg de wekker gezet om de religieuze -Alm ceremonie- te gaan bekijken waar Luang Prabang wereld beroemd om is en waar menig toerist dit stadje voor aandoet. Bij deze Alm ceremonie biedt de lokale bevolking in de ochtend rijst aan de monniken aan die in een rij voorbij de verschillende gehurkte mensen lopen. De Laotianen beschouwen de monniken als de afgevaardigden van Buddha en door hen voedsel te schenken zorgt dit voor voorspoed voor hun eigen leven.

Vol verwachting hadden we om 4.45u de wekker gezet om voor zonsopkomst het beste plekje van de stad te bemachtigen. Om half 6 stonden we trappelend klaar om dit mooie, Boeddhistische ritueel van gepaste afstand te mogen aanschouwen. Maar het bleek een behoorlijke desillusie.... Tegenwoordig zitten er vooral toeristen langs de kant van de weg, die weinig tot geen achtergrond informatie hebben over dit ritueel en zich dus ook niet realiseren dat je dit doet vanuit een bepaalde gedachtegang en geloofsovertuiging. Tegelijkertijd staan er een handje vol toeristen omheen die de definitie van gepaste afstand nog even een keertje moeten opzoeken in een woordenboek. En tegelijkertijd tuffen de tuktuk's met grote snelheid langs het geheel. Kortom niet bepaald het serene, mooie boeddhistische beeld wat we ons hier van hadden voorgesteld en helaas het bewijs dat toerisme niet alleen welvaart brengt naar een land. Toevallig hebben we nog een 2de keer de ceremonie mogen zien toen we onderweg waren vanuit Phonsavan naar Luang Namtha en weer een overnachting hadden in Luang Prabang. Recht tegenover ons hotel, iets uit het centrum van de stad, zagen we 's ochtends vroeg de monniken voorbij lopen en hun rijst collecteren bij gelukkig in dit geval de lokale bevolking, die met grote eerbied dit deden. Goed om te zien dat deze ceremonie dus toch niet helemaal verpest is door het toerisme.

We zijn de kerst goed doorgekomen met toch ook verschillende keren lekker eten, waarvan één keer echt heel lekker als kerstcadeau van Rina (super bedankt!!), maar echt kerstgevoel, dat heb je natuurlijk het beste thuis samen met je vrienden en familie. Dat realiseer je tijdens zo'n reis dus ook wel degelijk.

Vrijdag zijn we met de lokale bus naar Vientiane vertrokken. Een 11-uur durende reis dwars door het bergachtig mooie landschap, om aan het einde van de dag daar aan te komen en Paul en Mirjam te zien die ons op kwamen zoeken om oud en nieuw te vieren. Omdat hun vlucht vanuit Singapore pas om 21u aankwam, konden wij nog snel wat eten en ons nog even opfrissen. Helaas bleek de Visa-administratie en het vervoer in Laos dusdanig soepel geregeld te zijn dat zij al in het hotel aangekomen waren terwijl René nog uitgebreid onder de douche stond. Wat een welkomstcomité waren wij zeg, om over naar huis te schrijven. (Ow, dat zijn we nu ook aan het doen....) Met gepaste schaamte hebben we 's avonds op een terras samen toch nog geproost op de komende week en hebben we weer uitgebreid bij kunnen praten.

De volgende dag zijn we samen 'metropool' Vientiane maar eens gaan verkennen. Hierbij konden de bezoekjes aan de verschillende tempels, pagodes en de lokale 'Champs de l'yssee' niet overgeslagen worden natuurlijk, maar ook een uitgebreide stop voor koffie en een taartje hoorde erbij.
De rest van de dagen hebben we redelijk rustig doorgebracht, lekker bijkletsen aan het zwembadje, maar natuurlijk hebben we ook in de omgeving van Vientiane ontdekt door een leuke dagtrekking te maken. Op straat hebben we een auto met chauffeur gecharterd en op de plek van bestemming aangekomen in het Phu Khao Khuay national park...hop, lekker wandelen met z'n allen. Die middag nog genoten van een typische Lao-lunch in een olifantenuitkijktoren (3x-woordwaarde), maar helaas geen olifanten, want die trokken gedurende de dag verder het gebied uit. Natuurlijk mocht dat de pret niet drukken.

Op oudejaarsavond hebben we lekker een tafeltje gereserveerd in het restaurant waar we twee dagen ervoor super, maar betaalbaar hadden gegeten. Midden tussen een groot versierd plein met fontein (en kerstboom en lampjes!) en een ander plein waar al 3 avonden een DJ draaide en heel veel localo's waren. Nadat we lekker gegeten hadden bovenop het terras, werd het dan toch echt bijna middernacht en stipt 12 uur werd er, in tegenstelling tot alle verwachtingen van ons, op de parkeerplaats direct naast ons restaurant daadwerkelijk vanuit een pick-up vuurwerk afgestoken. Beetje jammer dat het vuurwerk niet erg hoog kwam voordat het uit elkaar spatte, waardoor wij op ons boventerras recht 'in the line of fire' zaten. Gelukkig liep het allemaal goed af, maar aan het filmpje wat we onderaan dit verslag hebben staan, kun je goed zien dat het erg heftig was. :).
Het bijzondere op dat moment was dat het in Nederland nog maar 18u was, dus lang leve de whatsapp om allerlei nieuwjaarswensen te ontvangen en te versturen terwijl heel Nederland nog aan de gourmet zat en hun eerste drankje inschonken. En natuurlijk maakt het het nieuwjaarsskypen (nieuw woord van het jaar!?) met het thuisfront met het tijdsverschil het aan het einde van de avond een stuk makkelijker. :-)
Een bijzondere en boven alles een geweldig leuke oudejaarsavond beleefd met z'n viertjes en we zijn blij dat Paul en Mirjam ervoor naar Vientiane gekomen waren. Superbedankt samen en we zien elkaar weer als we bij jullie in Singapore zijn!!!

Na een relaxte nieuwjaarsdag met enkele kopjes koffie (met taartje) en zelfs nog even met echte champagne het nieuwe jaar te hebben ingeluid, hebben we afscheid genomen van onze Singaporeese vrienden en zijn we op woensdag 2 januari richting het noordoosten van Laos vertrokken naar Phonsavan in de Xieng Khouang provincie. Waar je in de meeste steden in Laos de franse invloed terug ziet in de bouwstijl (franse stijl, mooie huisjes), is deze stad tijdens de Vietnam oorlog volledig platgebombardeerd en daarna in Russische stijl terug opgebouwd. De zure 'erfenis' van de enorme bombardementen tijdens de Vietnam oorlog (Phonsavan ligt vlak bij de Vietnamese grens en dus langs de Vietcong trail) is in dit stadje enorm. Jaarlijks sterven er nog zo'n 80 mensen door zogenaamde UXO's (unexploded ordnance) waarvan het hier nog vol ligt in de omgeving. Dus binnen de gemarkeerde paadjes blijven en opletten waar je je voetjes zet :). Wat wel weer heel bijzonder is om te zien hoe de bevolking van een nood een deugd maakt en van de restanten van bommen allerhande handige gebruiksvoorwerpen maken zoals een BBQ van een omhulsel van een bom of serviesgoed. Vindingrijke mensen die Laotianen :). Erg sfeervol is het stadje dus niet, maar daarvoor kom je niet naar dit dorpje. Nee dit dorpje staat bekend om de Plain of Jars, oftewel de vlakte der kruiken. In de omgeving van Phonsavan vind je drie vlaktes waar eeuwenoude zandstenen kruiken verspreid liggen. Volgens sommige deskundigen werden deze reusachtige kruiken gebruikt als voorraadpot voor wijn of rijst. Anderen geloven dat de doden erin begraven werden. Volgens de Laotianen stelt deze kruik het overwinningsglas voor van de mythische koning Jeuan, die menig veldslag in dit gebied op zijn naam zette. Naast deze ''victory-cup'' vind je hier nog zo'n 250 andere kruiken, soms met een ovale of ronde mond, maar ook wel eens met een vierkante. Ook zie je her en der 'deksels' liggen met bijzondere decoraties. Volgens archeologen zijn deze deksels echter nooit gebruikt om de kruiken af te sluiten... Voorlopig is het raadsel rondom de 'Plain of Jars" nog niet opgelost en we moeten zeggen dat wij het antwoord ook niet gevonden hebben :).

Onze laatste stop was Luang Namtha, in het noorden van Laos. Toen we 's ochtends bij de minibus aangekomen waren, keken we beide eens naar het oude barrel en sprak Anke de legendarische woorden: 'goh dit kan echt zo'n busje zijn om onderweg nu eens een keer echt panne mee te krijgen'....en ja hoor... exact 2 uur later stonden we met een oververhitte motor aan de kant van de weg...hmmmmmm. Na een kwartiertje afkoelen en met 8 verschillende mensen die goedbedoelde adviezen wilde geven aan de nog zeer jeugdige chauffeur, is het nog gelukt om naar het dichtstbijzijnde busstationnetje te rijden. En waarna, alsof de duvel ermee speelt, de auto er definitief mee ophield omdat de motor opgeblazen was. Het was nog maar een klein stukje duwen om de oude bus naar zijn definitief laatste rustplaats te brengen. (Zie foto) Maar we hadden geluk, want de lokale bus naar Luang Namtha stond daar ook. Dus na wat geherorganiseer (hoeveel spullen kun je op het dak van een lokale bus kwijt? Zie foto), zat iedereen en konden we al hobbelend en bobbelend verder op weg om na 7 uur aan te komen op onze plaats van bestemming. Slechts 3 uur later dan gepland. Hoort allemaal bij de ervaring toch?

Tijdens ons tweedaags bezoekje aan Luang Namtha, hadden we de eerste dag besloten om het weer eens lekker rustig aan te doen. Nadat we lekker uitgeslapen en ontbeten hadden, vonden we dat het tijd was om weer eens een scootertje te huren en de minderheidsdorpjes in de omgeving te bezoeken. Dit bleek zeer de moeite waard, want zoals we vanuit de bus al hadden kunnen zien, heeft Laos een geweldig mooie bergachtige omgeving. Veel plaatsjes in Laos liggen dus ook tussen de bergen waardoor het overdag lekker koel blijft (lees 25+ graden). En om deze omgeving écht te ervaren, hadden we voor de volgende dag een dagtrekking geboekt in het national park Nam Ha. Tijdens deze trekking zijn we samen met een Brit en een Argentijns/Zwitsers stel de bergen in getrokken en hebben we ook weer een bezoekje gebracht aan een van deze minderheidsdorpjes. Erg bijzonder om te zien hoe ook deze mensen weer met minimale middelen een bestaan op kunnen bouwen, en tegelijkertijd wonen in een werkelijk waar prachtige omgeving. Maar de armoede zie je in deze dorpjes duidelijk terug. Terugkijkend was ook deze trekking zeer de moeite waard, ondanks de wat mindere typische Lao-lunch. Want geloof ons, van de Laotiaanse keuken moeten ze het hier niet echt hebben. :)

De volgende dag zijn we in de minibus gestapt die ons naar de Laotiaanse-Thaise grens heeft gebracht. Na een paar uurtjes wachten hebben we onze paspoorten weer af laten stempelen en zijn we samen met nog een hoop andere mensen in een kleine gemotoriseerde kano gestapt die ons naar de andere kant van de rivier naar Thailand bracht. Eenmaal daar aangekomen, René met de voetjes in het water de backpacks op het droge gekregen, hebben we dan daadwerkelijk weer voet aan wal gezet in het 10e land van onze reis: Thailand!!!! Voor het eerst met natte voeten de grens over gegaan..... Een bijzondere ervaring.

Wel zijn we na aankomst direct met een nieuwe uitdaging geconfronteerd: Omdat we per boot (en niet per vliegtuig) Thailand ingekomen zijn, hebben we daar maar een visum voor 15 dagen kunnen krijgen, waar wij van plan zijn om ruim 3,5 week hier te verblijven.... Uitdaging! Hoe gaan wij dit nu weer oplossen.....!?! Er is maar een manier om hier achter te komen: Stay tuned voor het volgende verslag... :-)

Nu we in Thailand aangekomen zijn kunnen we de 'balans' opmaken van onze ervaringen in en over Laos. We moeten zeggen dat deze gemengd zijn. Aan de ene kant vinden we dat Laos een geweldige natuur heeft in een enorm bosrijk en bergachtig gebied, maar het is tevens nog behoorlijk in ontwikkeling. Daar is op zich niets mis mee en vinden wij juist leuk, maar wetende dat men zich ervan bewust is dat toerisme veel kan bijdragen aan de ontwikkeling van het land, zou je verwachten dat ze de kansen met beide handen aan zouden grijpen. Helaas lijkt het er, op basis van onze ervaringen, niet op. De mensen zijn welwillend, maar niet altijd vriendelijk. Ze zijn redelijk gastvrij, maar het gaat niet van harte. Dit hadden we echter wel verwacht doordat we andere Aziatische landen als Cambodja en Vietnam ervaren hadden, waarvan Laos zich qua ontwikkeling het best kan vergelijken met Cambodja, al blijft Laos nog behoorlijk ver achter. Indien we Laos bijvoorbeeld alleen als vakantieland gekozen hadden, waren we denk ik een stuk enthousiaster, omdat we geen vergelijkingsmateriaal hadden. Maar het feit is dat de verschillende landen die we aangedaan hebben, we hierdoor ook beter in staat zijn om vergelijkingen tussen landen te maken.
Samengevat: zouden we Laos aanraden? Zeker! Maar veelal in combinatie met een ander land. Hadden we Laos willen missen? Nee, het land is absoluut een aanvulling op de totale reiservaring. Maar ach, we raden iedereen zijn/haar eigen mening te vormen door er zelf eens een bezoekje aan te brengen. Daarmee stimuleer je de ontwikkeling van het land hoe dan ook mee. Ga er alleen niet naartoe voor de 'smakelijke' Laotiaanse keuken. ;-)

Afsluitend wensen we iedereen nogmaals een SPETTEREND EN GEWELDIG 2013 toe en dat het maar mag brengen waar jullie op geproost hebben!!

Tot het volgende verslag en we moeten toegeven, na bijna 4,5 maand beginnen we jullie wel een beetje te missen hoor... ;-)

Lieve groetjes,

Anke & René